નોબલ પીસ પ્રાઇઝ માટે 16 વર્ષની નાની ઉંમરે નોમિનેટ થનાર કિશોરી કોણ છે?

એક તરફ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન ઇમારન ખાનની પીસ પ્રાઇઝ માટે ચર્ચાઓ સામે આવી રહી છે, ત્યારે એક 16 વર્ષની કિશોરી નોબલ પીસ પ્રાઇઝ માટે નોમિનેટ થઈ છે.

‘મેં અનુભવ્યું કે કોઈ આ સ્થિતિને અટકાવવા કંઈ જ કરતું નથી તો મેં જ કંઈક કરવાનું નક્કી કર્યું.’ આ શબ્દો છે સ્વીડનની શાળામાં અભ્યાસ કરતાં કિશોરી ગ્રેટા થનબર્ગના; જેમનું નામ નોબલ પીસ પ્રાઈઝ માટે નોમિનેટ થયું છે. ગ્રેટાએ આંતરરાષ્ટ્રિય સ્તરે ક્લાઇમેટ ચૅન્જ માટે ઝુંબેશ ચલાવી છે. નોર્વેના ત્રણ સાસંદો દ્વારા ગ્રેટાના નામની ભલામણ કરવામાં આવી છે.

જો ગ્રેટાને આ વર્ષનું પીસ પ્રાઇઝ મળશે તો તે પીસ પ્રાઇઝ મેળવનારા સૌથી નાની વયની વ્યક્તિ બનશે. આ પહેલાં પાકિસ્તાનનાં મલાલા યુસફઝાઈને 17 વર્ષે નોબેલ પીસ પ્રાઇઝ મળ્યું હતું.

તેમની ઝુંબેશે દુનિયાભરના વિદ્યાર્થીઓને પ્રેરણા આપી છે. ગયા વર્ષે 15 માર્ચ દુનિયાભરના વિદ્યાર્થીઓએ દર શુક્રવારે હડતાળની શરૂઆત કરી છે. તેમણે ગયા વર્ષે ઑગસ્ટ મહિનામાં સૌ પ્રથમ વખત કલાઇમેટ ચૅન્જ મુદ્દે શાળાની હડતાલ પાડી હતી અને સ્વિડીશ સંસદ સામે વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું હતું. ત્યારથી દર શુક્રવારે વિવિધ વિરોધ પ્રદર્શનો માટે તેઓ પોતાની શાળામાં હાજર રહી શકતા નથી.

રાષ્ટ્રીય રાજકારણીઓ, આંતરરાષ્ટ્રીય અધિકારીઓ, શિક્ષણવિદ્દો અને પર્વ વિજેતાઓ યોગ્ય ઉમેદવાર માટે પ્રસ્તાવ મૂકી શકે છે. આ ઇનામની જાહેરાત દર વર્ષે ઑક્ટોબર મહિનામાં કરવામાં આવે છે અને ડિસેમ્બરમાં એનાયત કરવામાં આવે છે, તેના માટેનો કાર્યક્રમ નોર્વેની રાજધાની ઓસ્લોમાં યોજાય છે.

નોબલ કમિટીની વેબસાઇટમાં જણાવ્યા અનુસાર 2019ના નોબલ પીસ પ્રાઇઝ માટે 301 ઉમેદવારોનો પ્રસ્તાવ આવ્યો છે, જેમાંથી 223 વ્યક્તિગત છે અને 78 સંસ્થાઓ છે.